سرما خوردگی یک بیماری عفونی ویروسی است که با آلوده شدن راه های تنفسی به این ویروس فرد دچار عطسه، سرفه و آب ریزش بینی می شود.

معمولاً با شروع فصل پاییز و زمستان و سرد شدن هوا ابتلا به سرماخوردگی در بین کودکان و بزرگسالان شیوع بیشتری پیدا می کند.

در این بین افرادی که دچار ضعف سیستم ایمنی هستند بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. بهترین راه برای درمان سرماخودرگی این است که از ابتدا به فکر پیشگیری باشیم و با رعایت یک سری نکات ساده خود را در برابر ابتلا به بیماری زکام یا همان سرما خوردگی مقاوم نماییم.

اولین و مهترین نکته ای که باید رعایت شود داشتن برنامه غذایی سالم است. نقش تغذیه سالم در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی بسیار مهم است. استفاده از سبزیجات و میوه های تازه در برنامه غذایی روزانه را فراموش نکنید.

نکته دوم استفاده از لباس های گرم و مناسب در فصل سرما وهمین طور استفاده از کلاه و شال گردن و گرم نگه داشتن سر و راه های تنفسی در هوای سرد در پیشگیری از ابتلا به سرما خوردگی بسیار حائز اهمیت است.

نکته سوم انجام ورزش های هوازی مثل ایروبیک و پیاده روی در هوای آزاد باعث تقویت ریه ها شده و همچنین موجب تقویت قوای بدنی و سیستم ایمنی می شود.

نکته چهارم دوری از استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی : دود ناشی از سیگار و قلیان خطر ابتلا به آسم ،انواع سرطان ها، بیماری های تنفسی، قلبی عروقی و مغزی را در پی دارد.

سیگار به عنوان مهمترین عامل بیماری انسداد ریه شناخته شده است. مصرف مشروبات الکلی نیز موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و بدن دیگر توانایی و قدرت مقابله با عفونت ها را نخواهد داشت.

علایم عمومی سرما خورگی عبارتند از :

• احساس خستگی مفرط و کوفتکی
• احساس سرما در کل بدن
• تب
• تنفس سخت و احساس ناراحتی به هنگام تنفس عمیق
• سردرد خفیف
• عطسه یا سرفه
• احساس درد و سوزش در گلو
• احساس درد یا فشار درناحیه ی سینوس ها
• آبریزش یا گرفتگی بینی یا ترشحات مخاطی
• خلط پشت حلق

زمانی که به سرماخوردگی مبتلا شدیم چه کار کنیم؟

1. استراحت و مصرف مایعات گرم :

   وقتی که به زکام مبتلا شدید مهمترین و اولین کار استراحت و مصرف مایعات گرم فراوان است. در صورتی که خلط دارید سعی کنید از مصرف مایعات خیلی شیرین اجتناب کنید زیرا موجب تشدید بیماری می شود. در عوض بهتر است از مخلوط آب ولرم ، عسل و لیمو استفاده کنید. همچنین مصرف چای ویا دمنوش های گیاهی و یا چای میوه می تواند گزینه مناسبی باشد. دمنوش های گیاهی مانند: آویشن، مریم گلی، بابونه، زنجبیل، پونه و چای کوهی در کاهش درد و عفونت مجاری تنفسی بیمار بسیار مفید می باشند.

2. دوش آب گرم:

   در صورتی که بیمار دچار مشکل تنفسی حاد نیست، هر روز صبح حمام کردن و دوش گرفتن به بهبود روند بیماری کمک بسیاری خواهد کرد. دوش آب گرم و بخار آب موجب می شود که عفونت و مخاط های بینی سریعتر تخلیه شده و از سینوزیت جلوگیری می نماید. همچنین حمام کردن موجب کاهش درد های مفصلی و سردردهای ناشی از بیماری و آرامش بیمار می شود.

3. خوردن صبحانه :

   سعی کنید که در دوران بیماری از غذاهای گرم و مقوی استفاده کنید، خوردن عصاره خوراک گوشت و سبزیجات، یا تخم مرغ آب پز شده به همراه سبزیجات تازه ویا شیر بادام به همراه جوی دوسر می تواند نیروی تحلیل رفته بدن شما را به شما بازگرداند و باعث تقویت سیستم ایمنی بدنتان می شود.

4. مصرف آّب میوه و سبزیجات تازه :

   مصرف آب پرتقال ، لیموشیرین، گریپ فروت، کیوی بدلیل داشتن ویتامین c در این دوران بسیار مفید بوده و به رفع احتقان و کم آبی بدن کمک می کند. همچنین مصرف شلغم، لبو، کلم بروکلی، هویج، فلفل دلمه، سیب زمینی و اسفناج به دلیل داشتن انواع مواد معدنی، ویتامین های A، C، E، B، فولیک اسید وروی وخاصیت انتی اکسیدانی برای بیمار می تواند بسیار مفید باشد.

5. خوردن ناهارسالم، سبک و مقوی :

   سعی کنید در طول مدت بیماری از خوردن سرخ کردنی، ترشی و شیرینی جات و غذاهای ناسالم اجتناب کنید، بهتر است در این دوران غذاهایی مثل آش و سوپ ، غذای کم روغن، بخارپز شده، آب پز وکبابی به همراه سالاد بدون سس میل نمایید.

6. خوابیدن و استراحت در طول روز:

   به دلیل بیماری و ضعف قوای بدنی، سعی کنید که با نوشیدن دمنوش های گیاهی آرام بخش در طول روز استراحت و خواب کافی داشته باشید تا بتوانید سریعتر قدرت و نیروی بدنی خود را باز یابید.

7. انجام بخور در اواسط روز:

   گرفتگی و آب ریزش بینی و احتقان به دلیل سرماخوردگی گاهی موجب سردرد و مشکلات سینوزیتی می شوند. برای اینکه این گرفتگی ها باز شود حداقل در طول شبانه روز 2 مرتبه بخور آب جوش همراه با اسانس اکالیپتوس به مدت 5 دقیقه انجام دهید. در صورت دلخواه می توانید 1 الی 2 قطره اسانس اکالیپتوس به آّب جوش اضافه نمایید، اکالیپتوس در درمان علایم سرماخوردگی و باز شدن مجاری تنفسی کمک زیادی میکند ،با حوله سر خود را بپوشانید یک ظرف آّب جوشیده را مقابل خود گذاشته و صورت خود را با فاصله ی 40 سانتی متری بالای ظرف آب جوش نگه دارید تا بخار آب جوش داخل بینی و مجاری تنفسی شما شود.

8. مصرف شام بین ساعت 18 تا 19 :

   برای اینکه بدن در هنگام خواب کمی سرد می شود بهتر است که برای افزایش دمای بدن و مقابله با سرما خوردگی در وعده شام یک سوپ یا آش گرم همراه با سیر و کمی زنجبیل یا فلفل مصرف کنید تا علاوه بر گرم کردن بدن به دلیل داشتن خاصیت ضد ویروسی و باکتریایی موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و کم شدن علائم سرما خوردگی می شود.

9. دوش گرفتن و بخور قبل از خواب:

   برای داشتن خواب آرام و احساس درد کمتر بهتر است قبل از خواب دوش آب گرم بگیرید. اگر از احتقان در زمان خواب رنج می برید بخور آّب جوش همراه با اسانس اکالیپتوس میتواند به خواب راحتتر شما کمک کند.

سخن پایانی:

در صورت ابتلا به سرماخوردگی سعی کنید با ماندن در خانه و استراحت دوران نقاهت بیماری را سریعتر سپری نمایید و در صورتی که مجبور به رفتن به بیرون از منزل هستید سعی کنید با استفاده از ماسک و خودداری از دست دادن و روبوسی با دیگران ورعایت اصول بهداشتی از انتشار و انتقال بیماری به دیگران پیشگیری نمایید.